โครงการ 1 อปท. 1 สวนสมุนไพร เฉลิมพระเกียรติฯ ประจำปี 2567
โครงการ 1 อปท. 1 สวนสมุนไพร เฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567
- หลักการและเหตุผล
ด้วยสถานการณ์ความผันผวนและมีการเปลี่ยนแปลงของโลกในปัจจุบัน (VUCA World) ประกอบกับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID - 19) ต่อการดำรงชีวิตของประชาชน และระบบการแพทย์และการสาธารณสุขทั่วโลก ซึ่งยาจากสมุนไพร เป็นอีกหนึ่งความหวัง ดังจะเห็นได้จากหลายประเทศเร่งค้นหาและศึกษาวิจัยยาจากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ซึ่งประเทศไทยถือว่าเป็นแหล่งกำเนิดของสมุนไพรที่หลากหลาย มีภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรเป็นยารักษาโรคมายาวนาน เป็นผลให้ประชาชนหันมาดูแลใส่ใจสุขภาพของตนเองและครอบครัวด้วยการบริโภคสมุนไพรมากขึ้น ทำให้สมุนไพรเป็นที่นิยมและมีความต้องการเพิ่มขึ้น แต่หากนำสมุนไพรมาใช้ไม่ถูกวิธีหรือไม่เหมาะสมแล้ว จากคุณประโยชน์อาจกลายเป็นโทษ การมีความรู้เกี่ยวกับการใช้สมุนไพรจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง อย่างไรก็ตามองค์ความรู้ทางด้านพืชพรรณสมุนไพรดังกล่าว ยังขาดการถ่ายทอดให้เด็ก เยาวชน และประชาชนในชุมชนเท่าที่ควร ทำให้ไม่มีผู้สืบทอดภูมิปัญญาด้านการใช้สมุนไพรจากบรรพบุรุษ ทั้งยังขาดการสนับสนุนการอนุรักษ์และการขยายพันธุ์พืชสมุนไพร ส่งผลให้สมุนไพรในชุมชนลดน้อยลง บางชนิดสูญหายไป หรืออาจหาได้ยากขึ้น กระทรวงมหาดไทยเล็งเห็นถึงความสำคัญของการอนุรักษ์ และการใช้สมุนไพรให้เกิดประโยชน์ รวมถึงการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทย จึงได้ดำเนินโครงการ 1 อปท. 1 สวนสมุนไพร เฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567 ขึ้น เพื่อร่วมแสดงความจงรักภักดีและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ที่ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการ ตลอดจนเพื่อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีแหล่งเรียนรู้สวนสมุนไพรให้เด็ก เยาวชน และประชาชนในชุมชน ได้เห็นคุณค่าของสมุนไพรที่มีอยู่ในชุมชน รวมทั้งเป็นประโยชน์ต่อการรักษาสุขภาพ การอนุรักษ์และการใช้สมุนไพรไทยและสมุนไพรท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์ โดยน้อมนำ “หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” ที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานไว้ มาปรับใช้ ทั้งยังมีความสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs) เป้าหมายที่ 2 ยุติความหิวโหย บรรลุความมั่นคงทางอาหารและยกระดับโภชนาการและส่งเสริมเกษตรกรรมที่ยั่งยืน องค์การบริหารส่วนตำบลยางขี้นก เล็งเห็นถึงความสำคัญของการอนุรักษ์ และการใช้สมุนไพรไทยและสมุนไพรในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์ รวมถึงการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทย จึงได้ดำเนินโครงการ 1 อปท. 1 สวนสมุนไพรเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567 ขึ้น เพื่อร่วมแสดงความจงรักภักดีและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ที่ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการตลอดจนเพื่อให้องค์การบริหารส่วนตำบลยางขี้นกมีแหล่งเรียนรู้สวนสมุนไพร ให้เด็ก เยาวชน และประชาชนในชุมชนได้เห็นคุณค่าของสมุนไพรที่มีอยู่ในชุมชน รวมทั้งเป็นประโยชน์ต่อการรักษาสุขภาพ การอนุรักษ์และการใช้สมุนไพรท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์โดยน้อมนำ “หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” ที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานไว้ มาปรับใช้ นอกจากนี้ ยังมีความสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs) เป้าหมายที่ 2 ยุติความหิวโหย บรรลุความมั่นคงทางอาหารและยกระดับโภชนาการและส่งเสริมเกษตรกรรมที่ยั่งยืน
- วัตถุประสงค์
1. เพื่อแสดงออกถึง ความจงรักภักดี และเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567
2. เพื่อให้องค์การบริหารส่วนตำบลยางขี้นกมีแหล่งเรียนรู้สวนสมุนไพรให้เด็ก เยาวชน และประชาชนในชุมชนได้เห็นคุณค่าของสมุนไพรที่มีอยู่ในชุมชน และมีความเรื่องเรื่องพืชพรรณสมุนไพรไทยและสมุนไพรในท้องถิ่น รู้จักการนำสุมนไพรไปใช้ประโยชน์ และการอนุรักษ์พืชพรรณสมุนไพร
- เป้าหมาย
ตำบลยางขี้นก ได้มีแหล่งเรียนรู้สวนสมุนไพร
- วิธีดำเนินการ
กิจกรรมที่ 1 “สมุนไพรท้องถิ่นเรา” ภายในเดือนพฤษภาคม 2567
- กำหนดผู้รับผิดชอบการดำเนินโครงการ 1 อปท. 1 สวนสมุนไพร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567 รวมทั้งหน่วยงาน/ผู้เกี่ยวข้อง
- กำหนดขอบเขตพื้นที่สวนสุมนไพร ที่มีสภาพพื้นที่เหมาะแก่การเพาะปลูกพืชพรรณสมุนไพร
- สำรวจ และรวมรวมข้อมูลพืชพรรณสมุนไพรไทยและสมุนไพรในท้องถิ่น รวมทั้งภูมิปัญญาท้องถิ่น ตลอดจนวัฒนธรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการใช้พืชสมุนไพรในพื้นที่ เพื่อปลูกในสวนสุมนไพร
กิจกรรมที่ 2 “ปลูกปักรักษ์สมุนไพร” ภายในเดือนมิถุนายน 2567
- เตรียมพื้นที่สวนสมุนไพรเพื่อเพาะปลูกพืชพรรณสมุนไพร
- ปลูกพืชพรรณสมุนไพรในสวนสมุนไพรที่กำหนดไว้ โดยปลูกพืชพรรณสมุนไพรที่หลากหลายชนิด ตามความเหมาะสม
กิจกรรมที่ 3 “สวนสมุนไพร ท้องถิ่น ทรงคุณค่า” ภายในเดือนมิถุนายน – กรกฎาคม 2567
- ศึกษาข้อมูลด้านชีววิทยา กายภาพ โภชนาการ สรรพคุณ การนำไปใช้ประโยชน์และจัดทำป้ายชื่อสมุนไพรกำกับบริเวณใกล้เคียงสมุนไพรแต่ละชนิด พร้อมทั้งข้อมูลความรู้เพิ่มเติมที่สามารถเข้าถึงได้
- จัดการพื้นที่สวนสมุนไพรที่กำหนดไว้เพื่ออนุรักษณ์ และเป็นแหล่งเรียนรู้การใช้ประโยชน์จากสมุนไพรอย่างยั่งยืน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
กิจกรรมที่ 4 “อนุรักษ์สมุนไพรท้องถิ่น” ภายในเดือนสิงหาคม – ตุลาคม 2567
- ส่งเสริมสนับสนุน สร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์พืชพรรณสมุนไพร ให้เด็กเยาวชนและประชาชนในชุมชน เห็นความสำคัญและประโยชน์อย่างยั่งยืน
- เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ผลการดำเนินโครงการ 1 อปท. 1 สวนสมุนไพร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567ไปยังช่องทางต่างๆ เพื่อสร้างการรับรู้ไปสู่ประชาชนให้กว้างขวางยิ่งขึ้น รวมทั้งสร้างให้เกิดการเรียนรู้ ในแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่น โดยอาจใช้สื่อที่เข้าถึงประชาชนทั่วไปเช่น เสียงตามสาย เว็บไซต์ขององค์การบริหารส่วน สื่อสังคมออนไลน์ (Social Media) โดยติดแฮชแท็ก 1 อปท. 1 สวนสมุนไพร (#1อปท.1สวนสมุนไพร)และแฮชแท็กสวนสมุนไพรรักษ์ถิ่น (#สวนสมุนพรรักษ์ถิ่น)
- ระยะเวลาดำเนินการ
ภายในเดือน พฤษภาคม - เดือน ตุลาคม 2567
กิจกรรมที่ 1 “สมุนไพรท้องถิ่นเรา” ภายในเดือนพฤษภาคม 2567
กิจกรรมที่ 2 “ปลูกปักรักษ์สมุนไพร” ภายในเดือนมิถุนายน 2567
กิจกรรมที่ 3 “สวนสมุนไพร ท้องถิ่น ทรงคุณค่า” ภายในเดือนมิถุนายน – กรกฎาคม 2567
กิจกรรมที่ 4 “อนุรักษ์สมุนไพรท้องถิ่น” ภายในเดือนสิงหาคม – ตุลาคม 2567
- สถานที่ดำเนินการ
ภายในพื้นที่ตำบลยางขี้นก ที่มีพื้นที่เพียงพอต่อการทำสวนสมุนไพร (ขนาดพื้นที่ไม่น้อยกว่า 400 ตารางเมตรหรือตามความเหมาะสม) ที่มีสภาพพื้นที่เหมาะแก่การเพาะปลูกพืชพรรณสมุนไพร และมีสิ่งอำนวยความสะดวกในการปฏิบัติงานดูแลพืชพรรณสมุนไพร
ผลการดำเนินโครงการ
กิจกรรมที่ 1 “สมุนไพรท้องถิ่นเรา” ภายในเดือนพฤษภาคม 2567
กิจกรรมที่ 1
สมุนไพรท้องถิ่นเรา
ตามโครงการ 1 อปท. 1 สวนสุมนไพร เฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพรเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนพรรษา 28 กรกฎาคม 2567 สังกัด องค์การบริหารส่วนตำบลยางขี้นก อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
รายชื่อชนิดสมุนไพรที่จะทำการปลูกในแปลง (เป้าหมาย) ดังนี้
กิจกรรมที่ 2 “ปลูกปักรักษ์สมุนไพร” ภายในเดือนมิถุนายน 2567 (สถานที่ดำเนินกิจกรรม " องค์การบริหารส่วนตำบยางขี้นก")
